Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753
Mourihoun-d'aigo
Veronica anagallis-aquatica
Plantaginaceae Scrophulariaceae
Àutri noum : Pan-froument, Creissoun-blanc.
Noms en français : Véronique aquatique, Mouron d'eau.
Descripcioun :Lou mourihoun-d'aigo es uno planto coumuno que trachis dins li ribiero, palun, mueio e peréu li roubino. Au contro dóu creissoun-bouioun que trachis dins li mémi mitan, a li fueio embrassanto. Li flour soun vióuleto e venado. Coumpara emé lou creissoun-bouioun. Coumpara tambèn emé la verounico-faus-mourihoun que ié sèmblo proun, mai qu'a de bousèu pu long que large.
Usanço :Lou mourihoun-d'aigo se manjo en ensalado cruso o pulèu cuecho se vous mesfissas de l'endèrvo dóu fege.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Veronica
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Aigo
- Ribiero
- Palun
- Mueio
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Veronica anagallis-aquatica L., 1753